Ο κρυφός εραστής, η παπαδιά κι ο διάβολος

Του Σταύρου Χριστακόπουλου
Η πιο διάσημη υπόθεση δολοφονίας στην Ευρώπη είναι ελληνική. Οι αποκαλύψεις στο σίριαλ που έχει αναστατώσει τα ΜΜΕ και την κοινή γνώμη όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στον ευρωπαϊκό και παγκόσμιο περίγυρό μας, με διαστάσεις που ξεπερνούν μια συνηθισμένη υπόθεση φόνου, εδώ και λίγα εικοσιτετράωρα έχουν προσλάβει χαρακτήρα χιονοστιβάδας.
Αλλεπάλληλα νέα επεισόδια εκτυλίσσονται με ιλιγγιώδη ρυθμό, αλλά, όπως πάντα, ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες.
Την περασμένη εβδομάδα μάθαμε, για παράδειγμα, σχεδόν ότι... «σώθηκε το ευρώ» επειδή ο κεντρικός τραπεζίτης της Ευρώπης Μάριο Ντράγκι αποφάσισε να αγοράζει απεριόριστα ομόλογα (τριετούς ωρίμανσης) χωρών χτυπημένων από την κρίση δανεισμού. Μάθαμε ακόμη ότι η κίνησή του αυτή έγινε σε πείσμα της αδιάλλακτης Γερμανίας, παρότι και η Άνγκελα Μέρκελ τελικά συγκατένευσε – πιθανώς αδύναμη να αντισταθεί στην ορμή του Λατίνου εραστή της σωτηρίας του ευρώ.
Στην Ελλάδα μάλιστα – της οποίας η τρικομματική κυβέρνηση ψάχνει αγωνιωδώς τη σύνθεση των
μέτρων που... δεν θα απορρίψει η τρόικα – φτάσαμε να διαβάζουμε για επαναστατικό μέτρο, το οποίο έσπασε τη γερμανική σιδηρά πυγμή και αποτελεί το προανάκρουσμα για την ομοσπονδοποίηση της Ευρώπης, στο πλαίσιο της οποίας έρχεται και η δική μας σωτηρία, αφού πλέον μια συνολική λύση βρίσκεται προ των πυλών.
Εξ άλλου ποιος μπορεί να αγνοήσει ότι οι διεθνείς συναντήσεις του πρωθυπουργού «άλλαξαν το κλίμα» υπέρ της χώρας μας και η Ευρώπη – αν όχι ολόκληρος ο πλανήτης – βλέπει τώρα την Ελλάδα με άλλα μάτια, ίσως μάλιστα δακρυσμένα από συμπόνια και κατανόηση για τον δυστυχή τέως ιδιωτικό υπάλληλο που καθαρίζει σκατά στη Σουηδία, τον οποίο έκανε παγκοσμίως γνωστό το Bloomberg.
[Κάποιες φήμες μάλιστα λένε ότι το παγκοσμίου κύρους ειδησεογραφικό πρακτορείο συντόμως θα κάνει επιτόπιο ρεπορτάζ στην Ελλάδα όχι μόνο γι’ αυτούς που τα καθαρίζουν, αλλά και γι’ αυτούς που τα τρώνε ελλείψει πρόσβασης σε αξιοπρεπέστερη τροφή].

Το σχέδιο του εραστή
Ας πάμε όμως καλύτερα στον φλογερό εραστή (της σωτηρίας του ευρώ) Μάριο και την εντυπωσιακή κίνησή του, αλλά και στο γιατί απέσπασε την έγκριση της δύστροπης παπαδοκόρης Άνγκελα (της επονομαζόμενης και... «παπαδιάς», λόγω των απολύτως ηθικών και όχι οικονομικών αρχών που χαρακτηρίζουν τα γερμανικής έμπνευσης προγράμματα λιτότητας).
Όπως άλλωστε γνωρίζουμε όλοι, η Μέρκελ, παρότι θεωρητικά ανθίστατο σθεναρώς στην μαργιόλικη παρότρυνση του Μάριο για «χαλάρωση» (ρευστότητας), εν τέλει υποχώρησε, και μάλιστα με μεγαλύτερη ευκολία από όση αναμενόταν...
Υποτίθεται, λοιπόν, ότι οι παρεμβάσεις της ΕΚΤ θα μειώσουν την πίεση των κερδοσκόπων επί των ομολόγων. Όμως:
● Η παρέμβαση θα αφορά ομόλογα τριετούς ωρίμανσης. Άρα κανείς δεν γνωρίζει τι θα γίνεται με τα υπόλοιπα, μεγαλύτερης διάρκειας.
● Η τριετής διάρκεια σημαίνει ακόμη ότι η ΕΚΤ θέλει, με αυτόν τον τρόπο, να εξοφλείται πολύ σύντομα για αυτό το είδος δανεισμού που θα παρέχει προς τις προβληματικές χώρες.
● Η σύντομη εξόφληση προϋποθέτει και μνημόνια - εξπρές, τα οποία όχι μόνο θα είναι όρος για την παρέμβαση της ΕΚΤ, αλλά και πιο επώδυνα για τους λαούς που θα τα υφίστανται. Κοινώς θα μιλάμε για μνημόνια - σοκ.
● Η αποκλειστική παρέμβαση στη δευτερογενή αγορά σημαίνει ακόμη ότι μια προβληματική χώρα πρώτα θα εκδίδει υποχρεωτικά βραχυχρόνιους τίτλους, ύστερα αυτοί θα γίνονται αντικείμενο κερδοσκοπικής πίεσης ώστε να προκληθεί η παρέμβαση της ΕΚΤ και μόνο όταν η πίεση αυτή θα φτάνει στο απροχώρητο θα παρεμβαίνει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα απαιτώντας... μνημόνια.
● Αν προσθέσουμε και τις πολλές ακόμη ασάφειες για το καθεστώς που θα διέπει τον δανεισμό αυτόν (προνομιακός δανειστής η ΕΚΤ ή όχι;), είναι προφανές πως καμιά αισιοδοξία δεν δικαιολογείται προς το παρόν, αφού, τουλάχιστον, δεν είναι τεκμηριωμένη.
Προς το παρόν αυτό που έχουμε στο χέρι είναι η... χαρά του κερδοσκόπου, εκ των οποίων ο μεγαλύτερος θα είναι, κατά πάσα πιθανότητα, η ίδια η ΕΚΤ, η οποία θα αγοράζει πάμφθηνα τα απαξιωμένα ομόλογα της εκάστοτε στριμωγμένης χώρας και θα περιμένει μόλις τρία χρονάκια για να τα εισπράξει στην... ονομαστική τους τιμή, όπως έκανε με την Ελλάδα στο πρόσφατο και... θεάρεστο PSI των Παπαδήμου, Βενιζέλου και Σαμαρά.
Κάπως έτσι άλλωστε λειτούργησαν και τα περίφημα «κεφάλαια γύπες», τα οποία έκαναν ακριβώς ό,τι και η ΕΚΤ και ήδη έχουν μαζευτεί πάνω από τον ελληνικό ουρανό της κερδοσκοπίας και του ξεπουλήματος, όπως αναλυτικά είδαμε στο προηγούμενο «Ποντίκι».
Με το συμπάθιο δηλαδή, αλλά, αν διακρίνατε στο «σχέδιο Ντράγκι» κάτι πιο... αισιόδοξο, σωτήριο ή... επαναστατικό, παρακαλείστε να μας το υποδείξετε.

Η κυρία κάνει το κουμάντο
Κατόπιν αυτών, η μόνη απορία που μένει αξεδιάλυτη είναι γιατί ο σούπερ Μάριο, ο Λατίνος εραστής που λέγαμε, έφτιαξε αυτό το σχέδιο, το οποίο δεν αποτελεί ούτε καν το προοίμιο μιας αλλαγής πολιτικής και, σε κάθε περίπτωση, δεν σηματοδοτεί απόκλιση από την πολιτική λιτότητας, την ώρα μάλιστα που ακόμη και η Γερμανία βρίσκεται επισήμως σε ύφεση.
Ακόμη περισσότερο, από πού κι ώς πού αυτή η πολιτική του κεντρικού τραπεζίτη της Ευρώπης βρίσκεται σε... σύγκρουση με τη Γερμανία και, ειδικότερα, με τη... σατανική (παρότι «παπαδιά») Μέρκελ;
Η απάντηση βρίσκεται στη σχέση της ΕΚΤ με την Bundesbank, την κεντρική τράπεζα της Γερμανίας. Ας παρακολουθήσουμε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ανάλυση του οικονομολόγου Βασίλη Βιλιάρδου, η οποία δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα του (http://www.casss.gr/) με τίτλο Η ΕΚΤ, το ESM και η παγίδα και έχει ενδιαφέρον να τη διαβάσετε ολόκληρη.
Κατ' αρχάς, κάνοντας αναφορά στην τεράστια αύξηση, τα τελευταία χρόνια, των κερδών για τα τραπεζικά και άλλα κεφαλαιακά κέρδη, σημειώνει ότι:

«Ο μεγαλύτερος ιδιοκτήτης κεφαλαίων στην Ευρώπη είναι αναμφίβολα η Γερμανία – η οποία, λόγω του ότι είναι η μοναδική σχεδόν πλεονασματική οικονομία της νομισματικής ζώνης, έχει δανείσει μεγάλο μέρος των κεφαλαίων της (κρατικά, επιχειρήσεων και τραπεζών) έντοκα σε όλες τις υπόλοιπες χώρες. Κάποια δε από τα επενδυτικά κεφάλαια αγνώστων ιδιοκτητών, τα οποία είναι τοποθετημένα σε ομόλογα της Ευρωζώνης και τα οποία αυξάνουν συνεχώς τα επιτόκια τους, ενδεχομένως να ανήκουν σε Γερμανούς».

Χαρακτηριστικός στην ανάλυση αυτή είναι ο πίνακας (πηγή των στοιχείων η Bundesbank), που δείχνει τις εξωτερικές απαιτήσεις (δάνεια) των γερμανικών τραπεζών, σε δισ. ευρώ, στις ελλειμματικές χώρες του Νότου, με ημερομηνία καταγραφής τα τέλη Αυγούστου 2010. Τα ποσά που ακολουθούν είναι συνολικά (χορηγήσεις προς τράπεζες, επιχειρήσεις και Δημόσιο):
● Ισπανία: 146,755
● Ιταλία: 133,296
● Ιρλανδία: 114,707
● Πορτογαλία: 28,685
● Ελλάδα: 27,990
● Υπόλοιπη Ευρώπη: 1.073,433
● Σύνολο Ευρώπης: 1.524,366
Με άλλα λόγια ο δανεισμός των γερμανικών τραπεζών προς την υπόλοιπη Ευρώπη κυμαίνεται περίπου στα 1,5 τρισεκατομμύρια ευρώ, με το ένα τρίτο να οφείλεται από τις τρεις ήδη μνημονιακές και τις δύο υποψήφιες για μνημόνιο χώρες της ευρωζώνης.
Να σημειωθεί δε ότι από τα 451,433 δισ. ευρώ που χρωστάνε στην Bundesbank οι πέντε προαναφερόμενες χώρες
● 169,707 δισ. έχουν δανειστεί οι τράπεζές τους,
● 195,897 δισ. έχουν δανειστεί οι επιχειρήσεις
● και μόλις 85,829 δισ. έχουν δανειστεί τα ίδια τα κράτη.
Μερικοί ακόμη από τους αριθμούς που παραθέτει ο Β. Βιλιάρδος έχουν το δικό τους ενδιαφέρον για να κατανοήσουμε τη σχέση μεγέθους μεταξύ ΕΚΤ και Bundesbank:
● Τα συναλλαγματικά αποθέματα της ΕΚΤ είναι περίπου 38 δισ. ευρώ, ενώ της γερμανικής κεντρικής τράπεζας 140 δισ. ευρώ.
● Η ΕΚΤ έχει στην ιδιοκτησία της 501,4 τόνους χρυσού, ενώ η Γερμανία 3.401,8 τόνους – τα δεύτερα μεγαλύτερα αποθέματα παγκοσμίως, μετά τις ΗΠΑ (8.133,5 τόνους).

Ληστεία μετά φόνου
Και τώρα ας δούμε την... αμαρτωλή σχέση μεταξύ του Λατίνου εραστή (της σωτηρίας του ευρώ) Μάριο Ντράγκι και της οικονομικής... «θεούσας» (εξ ου και παπαδιά) Άνγκελα Μέρκελ, πάντα μέσα από τα στοιχεία που παρουσιάζει ο αναλυτής Β. Βιλιάρδος.

Σύμφωνα με αυτά (πηγή: Ινστιτούτο οικονομικής ανάλυσης του πανεπιστημίου του Osnabruck), στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού κεντρικού συστήματος διακανονισμού πληρωμών (Target II) «η ΕΚΤ οφείλει στην Bundesbank 727,2 δισ. ευρώ (Ιούλιος του 2012) – ποσά που της οφείλουν οι κεντρικές τράπεζες των περισσοτέρων άλλων χωρών της Ευρωζώνης. Επομένως, αν και η συμμετοχή της γερμανικής κεντρικής τράπεζας στο κεφάλαιο της ΕΚΤ είναι μόλις 18,94%, εάν υπολογίσει κανείς το δάνειο των 727,2 δισ. ευρώ, θα καταλήξει σε εντελώς άλλα ποσοστά».

Τι παρατηρούμε στον σχετικό πίνακα; Ότι, ενώ η ΕΚΤ οφείλει στη Γερμανία αυτά τα 727,2 δισ. ευρώ, συν άλλα 306,5 στις Λουξεμβούργο και Ολλανδία κυρίως και τη Φινλανδία δευτερευόντως, με μια ελάχιστη συμμετοχή της Εσθονίας γύρω στα 0,7 δισ., οι οφειλέτες προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχουν ως εξής:
● Ισπανία 423,272 δισ. ευρώ,
● Ιταλία 280,093 δισ.,
● Ελλάδα 105,044 δισ.,
● Ιρλανδία 103,200 δισ.,
● Πορτογαλία 74,324 δισ.
● Στο σύνολό τους λοιπόν αυτές οι επίσημα ενταγμένες ή στα πρόθυρα των μνημονίων χώρες (ακολουθούν και άλλες, με μικρότερες υποχρεώσεις) οφείλουν στην ΕΚΤ κάπου 986 δισ. ευρώ.
Συνολικά βεβαίως η ΕΚΤ δεν θα μπορούσε να έχει δανείσει 1,1 τρισ. ευρώ αν δεν είχε στη διάθεσή της το 1 τρισ. των χωρών άριστης πιστοληπτικής αξιολόγησης και ειδικά τα 727,2 δισ. της Γερμανίας.
Τι θα γίνει, λοιπόν, τώρα που ο Ντράγκι αποφάσισε να αγοράζει «απεριόριστα» τα (τριετή) ομόλογα των χωρών του Νότου; Η απάντηση του Βιλιάρδου είναι καταλυτική:

«Τα ομόλογα όμως αυτά, κυρίως της Ισπανίας και της Ιταλίας, ενδεχομένως και της Γαλλίας, θα αποτελέσουν περιουσιακό στοιχείο της ΕΚΤ, η οποία χρωστάει τεράστια ποσά στην Bundesbank – κατ' επέκταση στη Γερμανία, αφού η Bundesbankείναι 100% κρατική. Ουσιαστικά, λοιπόν, τα ομόλογα θα ανήκουν έμμεσα στη γερμανική κεντρική τράπεζα – άρα θα έχει σημαντικά δικαιώματα στις χώρες που τα χρωστούν.

Επίσης η κεντρική τράπεζα της Γερμανίας θα έχει μεγάλα δικαιώματα στις κεντρικές τράπεζες - μετόχους της ΕΚΤ των χωρών τις οποίες η ΕΚΤ έχει δανείσει (ή θα δανείσει με τα χρήματα της Bundesbank) για την ανακεφαλαιοποίηση των χρεοκοπημένων εμπορικών τραπεζών τους.

Τέλος, ανάλογα δικαιώματα θα έχουν και οι γερμανικές τράπεζες, οι ασφαλιστικές εταιρείες, καθώς επίσης οι επιχειρήσεις της χώρας, οι οποίες έχουν δανείσει χρήματα στα άλλα κράτη της Ευρωζώνης».

Και λίγο παρακάτω:

«Σε κάθε περίπτωση ο κύριος δανειστής της Ευρωζώνης, η Γερμανία δηλαδή, θα εξασφαλίζει τα χρήματα της από την ΕΚΤ – τόσο τα δάνεια στο σύστημα Target II, όσο και τα υπόλοιπα. Ενδεχομένως δε θα ανταλλάσσει τις απαιτήσεις της με περιουσιακά στοιχεία των οφειλετών της (όπως ακριβώς το ΔΝΤ στις χώρες δραστηριοποίησης του, στις οποίες επεμβαίνει κυριαρχικά με σκοπό την είσπραξη των απαιτήσεων των εντολέων του), μετατρέποντας τους συγκεκριμένους “εταίρους” της σε προτεκτοράτα».

Όσοι λοιπόν θεωρούν ότι η κίνηση του Ντράγκι έφερε σε δύσκολη θέση τη γερμανική καγκελαρία μάλλον θα πρέπει να το ξανασκεφτούν σοβαρά. Και κυρίως να σκέπτονται δυο φορές πριν ξανασερβίρουν ανοησίες περί στριμώγματος της Γερμανίας. Κάτι που πιθανότατα θα συμβεί και σήμερα μετά τη συνάντηση του Σαμαρά με τον Ντράγκι.
Όσο για εμάς, ας προσέχουμε λίγο περισσότερο και όταν ακούμε σχέδια του τύπου να χρηματοδοτεί η ΕΚΤ απευθείας τα κράτη με χαμηλό επιτόκιο ή να πέσουν κονδύλια από το ΕΣΠΑ και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (δύο ακόμη παραμάγαζα της Γερμανίας) για να έρθει η ανάπτυξη.
Στην πραγματικότητα οι εμπνευστές αυτών των σχεδίων καλούν τη Γερμανία να μας δανείσει φθηνότερα τα ίδια λεφτά που επί χρόνια και μέχρι σήμερα μας δανείζει. Καλό θα ήταν να εξηγήσουν και πώς σκοπεύουν να πείσουν τους Γερμανούς να κάνουν αυτό το σκόντο και να απαρνηθούν τα τρελά τους κέρδη. Διότι ούτε η Γερμανίδα «παπαδιά» ούτε ο εξαρτώμενος από αυτήν Λατίνος εραστής (της σωτηρίας του ευρώ) είναι διατεθειμένοι να το κάνουν επειδή κάποιοι τύποι θα πάνε παρακαλετοί να το ζητήσουν...

Σταύρος Χριστακόπουλος