Βαρομετρικό χαμηλό στο Ελληνικό και το colpo grosso με το καζίνο

Μπορεί ο χρόνος να μετρά αντίστροφα για την υποβολή των τελικών προσφορών του ξεπουλήματος του Ελληνικού, πλην όμως λίγα είναι τα δεδομένα που μπορούν να θεωρηθούν βέβαια, τόσο σε πρόσωπα όσο και σε καταστάσεις, για το επενδυτικό σχέδιο των 6 δισ.
Και κυρίως: η ασάφεια που συνοδεύει από την πρώτη στιγμή το δαιδαλώδες επενδυτικό σχέδιο ανάπλασης της έκτασης του πρώην αεροδρομίου της Αθήνας κινδυνεύει να αφήσει το ΤΑΙΠΕΔ για μία ακόμη φορά με... έναν υποψήφιο, αυτόν που εξ αρχής ενδιαφερόταν πραγματικά. Λες και το όλο πρόγραμμα ήταν... στημένο.
Το πρόγραμμα για την αξιοποίηση των 6.200 στρεμμάτων του Ελληνικού έχει ήδη περάσει από χίλια
κόσκινα.
Μόνο το Κατάρ και συγκεκριμένα η Qatari Diar, ο επενδυτικός βραχίονας του εμιράτου, που κάποτε προβαλλόταν ως ο επικρατέστερος μνηστήρας, έχει αποχωρήσει όχι μία, αλλά δύο φορές από τη διαδικασία.
Και ο λόγος ήταν αυτός που το «Ποντίκι» από το 2011 σημείωνε, ότι οι Άραβες δεν επιθυμούν διαγωνισμούς, όπως αυτός που προωθεί το ΤΑΙΠΕΔ, αλλά διακρατικές συμφωνίες που γίνονται με τους δικούς τους όρους...
Η άρνηση της ελληνικής πλευράς να δεχτεί τέτοιους όρους οδήγησε στο πρώτο ναυάγιο με την αποχώρηση του Κατάρ και την αντίστοιχη ματαίωση του ταξιδιού του Σαμαρά στην Ντόχα, απ’ όπου ο πρωθυπουργός υποσχόταν να πιάσει τους επενδυτές από τον λαιμό και να τους φέρει στην Αθήνα... Ήταν τότε που ο ηγέτης του κρατιδίου, σε μια δήλωση που διέρρευσε, σημείωνε προς τους Έλληνες αξιωματούχους πως «εσείς δεν θέλετε επενδυτές, αλλά μαζοχιστές».

Και μπορεί ο εμίρης να ήταν λίγο άκομψος, αλλά δεν απείχε και πολύ από τα εμπόδια που διαμορφώνουν οι πολυδαίδαλες κρατικές διαδικασίες της Ελλάδας με τα επιπρόσθετα προσκόμματα που φέρουν οι κάθε λογής φορείς.

Με κόπους και βάσανα οι Καταριανοί επανήλθαν στη διαδικασία το περασμένο καλοκαίρι, πλην για να αποχωρήσουν ηχηρά και οριστικά στις αρχές του χειμώνα. Κι έτσι άφησαν τον διαγωνισμό με τα παρακάτω δεδομένα.

Επισήμως εξακολουθούν να ενδιαφέρονται η ισραηλινών συμφερόντων Elbit, η βρετανικών συμφερόντων London & Regional Properties και η ελληνική Lamda Development του Λάτση. Αμέσως μετά την επισημοποίηση της τελικής τριάδας άρχισαν να έρχονται στην επιφάνεια «ειδήσεις» για τα προβλήματα των ξένων: η ισραηλινή Elbit Imaging ενδεχομένως να μην καταφέρει να υποβάλει δεσμευτική προσφορά. Αιτία, μάθαμε, είναι τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα που οδήγησαν τον περασμένο Οκτώβριο την εταιρεία να «κουρέψει» τα ομόλογα που έχει εκδώσει.

Σκούρα τα πράγματα

Τα προβλήματα του εισηγμένου ομίλου, που διαπραγματεύεται στον δείκτη Nasdaq και στο Χρηματιστήριο του Τελ Αβίβ, δεν είναι καινούργια. Πριν από έναν χρόνο, οι Midroog και Maalot, θυγατρικές των Moody’s και Standard & Poor’s, υποβάθμισαν την αξιολόγηση των ομολόγων της Elbit, γεγονός που αποτέλεσε την απαρχή του οικονομικού αδιεξόδου της εταιρείας. Όμως και η θυγατρική της Elbit, η Plaza Centers, βρίσκεται σε δυσμενή θέση, έχοντας υποβάλει στους πιστωτές της προς έγκριση σχέδιο αναδιάρθρωσης χρέους, δεδομένου ότι έχει «παγώσει» την αποπληρωμή των ομολόγων της. Στο χαρτοφυλάκιο της Plaza Centers βρίσκεται η έκταση του πρώην εργοστασίου ΒΙΣ στην οδό Πειραιώς, το οποίο είχε αγοράσει στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Ωστόσο, τα σχέδια για ανάπτυξη εμπορικού κέντρου έχουν «παγώσει».

Δύσκολα – ακούσαμε επίσης – είναι τα πράγματα και για τη London & Regional Properties, που παραμένει άγνωστο εάν θα υποβάλει δεσμευτική προσφορά για το Ελληνικό. Η βρετανική εταιρεία έχει αναλάβει την ανάπτυξη του οικιστικού και εμπορικού έργου Panama City στον Παναμά, που χρειάζεται αντίστοιχα κεφάλαια, και το Ελληνικό, που θα απαιτήσει 5-8 δισ., προβληματίζει τους Βρετανούς...
Τι κάνει νιάου νιάου στα κεραμίδια; Μα η Lamda Development του Λάτση, η μόνη σίγουρη ότι θα υποβάλει προσφορά. Τώρα το πώς όλοι ανακάλυψαν τα προβλήματα Ισραηλινών και Βρετανών είναι άλλο θέμα...

Το βέβαιο είναι ότι στην κυβέρνηση η βεβαιότητα για προσφορά μόνο από την εταιρεία του Λάτση χτύπησε καμπανάκια. Κυρίως για να μην θυμηθεί ο κόσμος – παραμονές εκλογών – τη χαριστική σύμβαση για τη μίσθωση του IBC (Golden Hall) έναντι πινακίου φακής. Εάν δεν θυμάστε, στην κυβέρνηση πανηγύριζαν κάποτε για την παραχώρηση του IBC προς τον όμιλο Λάτση.

Τα πανηγύρια βέβαια ανήκαν σε άλλον... Η Lamda Development κατάφερε να πάρει για 90 χρόνια το σύνολο του ακινήτου στο Μαρούσι αντί 81 εκατ. ευρώ. Δηλαδή για ένα πολύ μικρότερο τίμημα από αυτό με το οποίο ενοικίαζε ένα τμήμα του (το Golden Hall). Ενώ κάθε χρόνο έδιναν περί τα 8 εκατ. ευρώ (μόνο) για το Golden Hall και θα έπρεπε να δώσουν στο κράτος συνολικά 720 εκατ. ευρώ, πήραν προίκα άλλα 15.000 τ.μ. για μαγαζιά από τα οποία θα λάβουν ενοίκια και δίνουν συνολικά μόλις 81 εκατ.

Μια άλλη αξιοσημείωτη λεπτομέρεια ήταν η αποχώρηση του Λάτση από τη διεκδίκηση του Αστέρα. Μόλις στην κυβέρνηση βεβαιώθηκαν ότι υπήρχε και ενδιαφέρον πέραν της Lamda, άφησαν τον Λάτση να αποχωρήσει... μεγαλοπρεπώς, φροντίζοντας να διοχετευτεί στην κοινή γνώμη ότι η οικογένεια συγκεντρώνει όλες τις δυνάμεις της για να χτυπήσει το Ελληνικό...

Πολύ καλά έως εδώ. Με τη διαφορά ότι δεν μπορούσε να υπάρχει μόνο μια προσφορά για το πρώην αεροδρόμιο...

Colpo grosso με το καζίνο

Για να μην θυμηθεί ο κοσμάκης τη Lamda του IBC και πώς αυτή πάει να πάρει και το Ελληνικό, έριξαν στη σέντρα την ιστορία με το καζίνο. Να αποκτήσει δηλαδή η επένδυση του Ελληνικού και ένα καζίνο. Το καζίνο ήταν ένας όρος που κατά τις διαρροές του ΤΑΙΠΕΔ έθεσαν – από κοινού σχεδόν – οι τρεις εναπομείναντες υποψήφιοι μνηστήρες, ώστε να καταστεί η επένδυση πιο ελκυστική. Κάτι που, όπως μας είπαν, θα προσελκύσει διεθνές ενδιαφέρον με αποτέλεσμα να υπάρχει πάνω από μία προσφορά.

Τα πράγματα ήταν τόσο... έτοιμα, ώστε μέσα σε δύο εβδομάδες τροποποιήθηκαν οι διαδικασίες για να χωρέσει ένα καζίνο στο Ελληνικό.

Όταν εγκρίθηκε το πλαίσιο του επενδυτικού προγράμματος για το πρώην αεροδρόμιο, αποδείχτηκε ότι το καζίνο είναι ένα project που θα προχωρήσει... αργότερα. Το σχέδιο σύμβασης του ΤΑΙΠΕΔ προβλέπει μεν τη χωροθέτηση μιας εγκατάστασης καζίνο στο χωροταξικό σχέδιο (το λεγόμενο ΕΣΧΑΔΑ), αλλά μόνο σε ό,τι αφορά το κτήριο. Το ίδιο το καζίνο θα είναι ένα άλλο project που θα προχωρήσει αργότερα, με άλλη (πιθανώς) άδεια και πιθανώς με άλλον επενδυτή. Όπως λένε οι γνωρίζοντες, μπορεί πολλά να ακούγονται για την Πάρνηθα και το Λουτράκι, αλλά το να βγει και νέα άδεια για την Αθήνα θα απαιτήσει πολύ καιρό.

Για να γίνει πιο πειστική η υπόθεση του καζίνου στην αγορά διοχετεύθηκαν και άλλες ειδήσεις, όπως το θερμό ενδιαφέρον της αραβικών συμφερόντων AGC, η οποία μαζί με την τουρκική Dogus επικράτησε στον διαγωνισμό για τον Αστέρα Βουλιαγμένης, αλλά και το εν δυνάμει ενδιαφέρον του Αμερικανοεβραίου μεγιστάνα των καζίνων Σέλντον Άντελσον.

Ο τελευταίος εμφανίστηκε ως... φάντης μπαστούνι μετά το ναυάγιο των διαπραγματεύσεών του με την (επίσης χρεοκοπημένη) Ισπανία, στην οποία ήθελε να στήσει το ευρωπαϊκό Las Vegas. Μια επένδυση 30 δισ. δολαρίων στο Αλκροκόν, νότια της Μαδρίτης, με δώδεκα ξενοδοχεία και έξι καζίνα, γκολφ και εμπορικά κέντρα, που, όπως αντιλαμβάνεται κανείς, είναι περίπου ένα... Ελληνικό γεμάτο καζίνα.

Όμως ο Άντελσον, για να επενδύσει στην Ισπανία, ζήτησε τόσες φορολογικές και νομικές προϋποθέσεις, που η ισπανική κυβέρνηση δεν μπορούσε να του τις εκχωρήσει. Κι έτσι το project ναυάγησε. Για τους ίδιους λόγους άλλωστε δεν είχε προχωρήσει ένα αντίστοιχο σχέδιο που είχε προτείνει ο βασιλιάς του τζόγου στον Γιώργο Αλογοσκούφη το 2007.

Στην  Άπω Ανατολή

Ο Άντελσον βέβαια δεν είναι κάποιος τυχαίος. Εφημεριδοπώλης στην εφηβεία του, έγινε «μεγάλος» από τις εκθέσεις ηλεκτρονικών και κατάφερε να μπει στα καζίνα, όπου θησαύρισε. Με το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης και της κρίσης ακινήτων στις ΗΠΑ, μετέφερε τις μπίζνες στην Άπω Ανατολή με επίκεντρο το λεγόμενο «ασιατικό Las Vegas» στο Μακάου και τη Σιγκαπούρη.

Η κίνηση αυτή όχι μόνο έσωσε την εταιρεία του, αλλά τη δυνάμωσε τόσο πολύ, που σήμερα ο Άντελσον επιδιώκει την επέκταση του ασιατικού Vegas στην Ιαπωνία ή την Κορέα, αλλά και την Ευρώπη. Μόνο το 2013 κατάφερε να αυξήσει την περιουσία του κατά 13,5 δισ. δολάρια και σήμερα έχει στήσει μια αυτοκρατορία της τάξης των 37 δισ. δολαρίων.

Βέβαια ο Άντελσον, τον οποίο κάποιοι βλέπουν σαν μεγαλοεπενδυτή και σωτήρα, έχει τη δική του «μαύρη πλευρά». Τα υπερκέρδη της ασιατικής επένδυσης προκάλεσαν το «ενδιαφέρον» των αμερικανικών αρχών, ιδιαίτερα καθώς αφορούσαν τη δραστηριότητα της θυγατρικής μιας εισηγμένης αμερικανικής επιχείρησης.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του δικτύου ABC, η εταιρεία του στο Μακάου τέθηκε υπό την έρευνα της αμερικανικής SEC (της αντίστοιχης Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς) για παραβίαση του νόμου περί διαφθοράς στο εξωτερικό, που αφορούσε δωροδοκίες Κινέζων αξιωματούχων. Επιπρόσθετα ένα στέλεχος της εταιρείας, που κατέθεσε, δήλωσε ότι στα καζίνα του Άντελσον υπήρχε εμπλοκή των «Τριάδων», δηλαδή των πιο γνωστών συνδικάτων του οργανωμένου εγκλήματος στην Κίνα.

Αν ο Άντελσον θα μπορούσε θεωρητικά να παίξει για το καζίνο μόνο με κάποιον από τους υποψήφιους επενδυτές, κάποιος άλλος (ο Λάτσης) εμφανίζεται τόσο βέβαιος, ώστε μέσω φιλικών του συστημάτων διαρρέει «νέα» για:

1 Τη διασφάλιση των πόρων 5-8 δισ. που θα χρειαστούν σε βάθος δεκαετίας για την ολοκλήρωση της επένδυσης μέσα από τη συνεργασία του πρίγκιπα του Μπαχρέιν, των Τούρκων της Dogus αλλά και της κινεζικής Fosun.

2 Το όνομα του αρχιτέκτονα που θα αναλάβει τη γενική διαρρύθμιση του χώρου. Πρόκειται για τον Νόρμαν Φόστερ, επικεφαλής του μελετητικού και αρχιτεκτονικού γραφείου Foster & Partners που έχει βάλει τη σφραγίδα του σε γιγαντιαία έργα, όπως το αεροδρόμιο του Κουβέιτ, το νέο Nou Camp (γήπεδο της Μπαρτσελόνα) στη Βαρκελώνη, τον πύργο της Commerzbank στη Φραγκφούρτη, το μετρό του Μιλμπάο και δεκάδες άλλες αρχιτεκτονικές και οικιστικές παρεμβάσεις.

Άρα, το μόνο που μένει είναι να δούμε τα λεφτά... Και η διαφορά είναι πως το μόνο που βλέπουμε είναι ζητιανιά. Για να διευκολυνθούν κι άλλο όσοι προσέλθουν, ο επενδυτής θα μπορεί είτε να διαλέξει ανάμεσα στην εφάπαξ αποπληρωμή του τιμήματος ή και στην προκαταβολή 25% του τιμήματος, με το υπόλοιπο 75% να καταβάλλεται σε 10 ετήσιες δόσεις. Επιπρόσθετα η σύμβαση πώλησης θα είναι τριμερής. Δηλαδή θα υπογραφτεί και από το Δημόσιο, διότι το τελευταίο θα αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις, όπως τη δυνατότητα να αδειοδοτήσει μια μεγάλη επένδυση.

Επίσης θα εγγυάται ότι το οικόπεδο είναι καθαρό και ελεύθερο.
Κοντολογίς: Η κυβέρνηση προσφέρει γην και ύδωρ σε μια προσπάθεια να μην ναυαγήσει ο διαγωνισμός και να εμφανίσει πριν από τις εκλογές μια μεγάλη αποκρατικοποίηση. Για το τι θα γίνει... ο Θεός να βάλει το χέρι του.