Βουλευτές σε νευρική κρίση

Σε αναμμένα κάρβουνα κάθεται πλέον ολόκληρη η τρικομματική συγκυβέρνηση, με τον καθέναν από τους τρεις εταίρους να έχει... διαφορετικό πονοκέφαλο. Η αιτία είναι η πίεση της τρόικας, ώστε το σκληρό πακέτο μέτρων ύψους 11,5 δισ. να περά­σει από τη Βουλή και να μην θεωρηθεί ως εξειδίκευση του ήδη ψηφισμένου Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου.
Αυτό σημαίνει ότι τα πεπραγμένα της προηγούμενης κυβέρνησης θεω­ρούνται ήδη άκυρα από την τρόικα, η οποία κατ’ ουσίαν απαιτεί ένα... νέο Μεσοπρόθεσμο ως όρο προκειμένου να εκταμιεύσει την επόμενη μεγάλη δόση του δανείου προς την Ελλάδα, που κατά το μεγαλύτερο μέρος της αποτελείται από κεφάλαια για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Η προοπτική αυτή, όπως είναι προ­φανές, δημιουργεί τεράστιο πρό­βλημα στη συγκυβέρνηση, με απο­τέλεσμα στην πολιτική επικαιρότητα να υπάρχει θέμα συνοχής της. Πριν όμως δούμε το πρόβλημα, ας ξεκα­θαρίσουμε - προς άρσιν περεξηγήσεων - μερικά δεδομένα:

♦  Ο Σαμαράς δεν ανησυχεί για την πρόθεση των εταίρων του, Βενιζέλου και Κουβέλη, να στηρίξουν την κυ­βέρνηση σε αυτή τη φάση.
♦ Οι πρόεδροι ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ δεν προτίθενται οι ίδιοι να οδηγήσουν τη συμμαχική κυβέρνηση σε κατάρρευ­ση, διότι ύστερα το μέλλον - κοινό και επιμέρους - είναι άδηλο. Κοινώς, είναι, προς το παρόν, και οι δύο παγιδευμένοι στη συγκυβέρνηση.
♦ Το γεγονός ότι η επόμενη δόση των 31,3 δισ. ευρώ περιέχει 25 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τρα­πεζών καθιστά... απαγορευτική για επικεφαλής κυβερνώντων κομμάτων κάθε δεύτερη σκέψη.
Συνεπώς, αν συνυπολογίσουμε τις μηδενικές διαθέσεις να υπονομευθεί η κυβερνητική σταθερότητα, σε επί­πεδο κορυφής δεν μπορεί να νοηθεί κανενός είδους απειλή. Οι δυσκολίες εντοπίζονται σε χαμηλότερο - αλλά όχι ασήμαντο - πολιτικό επίπεδο.
Πέντε «παλούκια»
Η πίεση της τρόικας για μια σκλη­ρή  κοινοβουλευτική  δοκι­μασία σπρώχνει Σαμαρά, Βενιζέλο  και  Κουβέλη να μεταθέσουν το βά­ρος του τροϊκανού εκβιασμού στις πλάτες των βουλευτών τους. Εδώ τα προβλήματα είναι πολλά και καθόλου αμελητέα:
1Η θύμηση όσων έγιναν στην ψήφι­ση του προηγούμενου Μεσοπρό­θεσμου, με τη διαγραφή 45 βουλευ­τών από Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ - με αποτέ­λεσμα τη γέννηση του κόμματος των Ανεξάρτητων Ελλήνων στα δεξιά και την πολιτική και στελεχική σταθερο­ποίηση της ΔΗΜΑΡ στα αριστερά των δύο μονομάχων - γεννά αυτονοήτως εφιάλτες σε Σαμαρά και Βενιζέλο.
2Στη Ν.Δ. η εναπομείνασα Λαϊκή Δεξιά - και δεν αναφερόμαστε στην περίπτωση Νικολόπουλου - βρί­σκεται κυριολεκτικά στα κάγκελα, με προεξάρχοντες τους νεοδημοκράτες συνδικαλιστές, οι οποίοι, ύστερα από το παρόν και το επόμενο συμπληρω­ματικό πακέτο του φθινοπώρου, θα δουν τα πολιτικά τους... ραδίκια ανά­ποδα. Η πίεση στους βουλευτές της Ν.Δ. είναι αυτονόητη.
3Στο ΠΑΣΟΚ, μεταξύ των εναπο­μεινάντων βουλευτών, αλλά και των  συνδικαλιστών,   μπορεί να   μην   είναι   ευδιάκριτη μια... «αντιμνημονιακή» τά­ση, είναι όμως ευκρινέστατες οι αμέτρητες, διασταυρούμενες και αλληλοσυγκρουόμενες προ­σωπικές στρατηγικές, αλλά και για τους αμφισβητούντες τον πρό­εδρο του κόμματος υπάρχει ανησυχία μήπως βρουν τη συνιστα­μένη τους στην καταψήφιση κρίσι­μων μέτρων του Μεσοπρόθεσμου.
Δεν είναι τυχαίο το ότι ο Βενιζέλος χτίζει αμυντικά τείχη, σηκώνοντας σταθερά την καταγγελία περί απε­μπόλησης της προγραμματικής συμ­φωνίας, επί της οποίας βασίστηκε η συγκρότηση της συγκυβέρνησης.
4Στη ΔΗΜΑΡ, όπως θα δείτε ανα­λυτικά στις σελίδες 5 και 6, κα­ταγράφονται ήδη σοβαρές διαφωνί­ες σε επίπεδο βουλευτών, αλλά και απειλή παραίτησης του Αντώνη Ρουπακιώτη, με επίκεντρο την εφεδρεία και τις ιδιωτικοποιήσεις και με κοινό στοιχείο επίσης την απεμπόληση της προγραμματικής συμφωνίας.
5Όμως στο επίπεδο των βουλευ­τών δεν λειτουργούν ανασταλ­τικά μόνο οι πολιτικές απόψεις ή φι­λοδοξίες, αλλά και η λαϊκή πίεση. Τα μηνύματα που εισπράττουν στις εκλογικές τους περιφέρειες από την επαφή με τους ψηφοφόρους τους είναι οργισμένα, αφού η προσδοκία ενός φρένου στην οικονομική κατρακύλα ή μιας επαναδιαπραγμάτευσης του επαχθούς μέρους του Μνημονίου έχει εξανεμιστεί.
Σε αυτό το κλίμα οι βουλευτές υπο­χρεώνονται να αναλάβουν οι ίδιοι το βάρος του εκβιασμού. Όσοι λογάρι­αζαν να... κρυφτούν πίσω από τον – τροϊκανότερο της τρόικας – Στουρνάρα και τον Σαμαρά, ψηφίζοντας, κα­τά τα συνήθη, με «πόνο ψυχής» και εκφωνώντας κι έναν δεκάρικο περί σωτηρίας της πατρίδας, γνωρίζουν ότι αυτό το έργο ξαναπαίχτηκε και οι περισσότεροι πρωταγωνιστές του τι­μωρήθηκαν εκλογικά.
Δύο «ύφαλοι»
Στο πλαίσιο αυτό, επιβαρυντικά λειτουργεί για τους τρεις πολιτικούς αρχηγούς και η μέχρι στιγμής αρνη­τική διάθεση της Γερμανίας, κυρίως, να δώσει πολιτικό «τράτο» στη συγκυβέρνησή τους.
Παράλληλα οι καταστροφικοί ρυθ­μοί της ύφεσης, που παραμένει σε επίπεδα άνω του 6% με τελική ετή­σια προοπτική το 7%, χωρίς ανάσχε­ση ούτε την επόμενη χρονιά, αλλά και η κοινωνικά πιεστική ανεργία, η οποία θα φτάσει συντόμως ακόμη και το ενάμισι εκατομμύριο, βρίσκο­νται πολύ πέρα από το όριο αντοχής της κοινωνίας.
Μια γενναία και θεαματική στροφή στην οικονομική πολιτική θα ήταν ένα πολύτιμο δώρο προς την κυβέρνηση. Κανείς, όμως, πέρα από διάσπαρτα λόγια «συμπάθειας», δεν φαίνεται να έχει στην ατζέντα του αυτή την προ­οπτική. Αντιθέτως, στις προσεχείς συναντήσεις Σαμαρά με Μέρκελ και Ολάντ – στις 24 και 25 Αυγούστου – θα υπάρχουν δύο «ύφαλοι»:
◆ Ο πρώτος αφορά την ατζέντα των συζητήσεων, η οποία, εκτός από το ενδιαφέρον για το ελληνικό πρό­γραμμα πώλησης κρατικής περιουσί­ας, θα είναι... θαύμα αν θα περιλαμ­βάνει οποιαδήποτε παράμετρο πο­λιτικής διαπραγμάτευσης. Η όξυνση στην κρίση της ευρωζώνης δεν επι­τρέπει και πολλά.
◆ Ο δεύτερος είναι ότι δεν θα έχει γί­νει καν η αξιολόγηση του Μεσοπρό­θεσμου από την τρόικα, ούτε βεβαί­ως η ψήφισή του. Άρα η πολιτική πίε­ση θα παραμένει.
Συνεπώς το μόνο που θα μπορεί να «πουλήσει» ο πρωθυπουργός στους πιεσμένους βουλευτές της συγκυβέρνησης θα είναι οι φωτογραφίες από τις συναντήσεις του και, στην καλύτερη περίπτωση, ένα χαμόγελο ή ένα φιλικό χτύπημα στην πλάτη αν οι «δουλειές» έχουν πάει καλά. Τί­ποτε από αυτά όμως δεν μπορεί να αμβλύνει την ανησυχία των βουλευ­τών για τον αντίκτυπο της ψήφου τους...